بررسی شیوع هایپرکلسیوری در کودکان 2 تا 16 سال مبتلا به هماچوری میکروسکوپی بدون علامت در سال 2020 در مرکز پزشکی کودکان تهران
هایپرکلسیوری ایدیوپاتیک وضعیتی است که در آن دفع کلسیم بدون وجود هیپرکلسمی یا سایر علل هایپرکلسیوری افزایش می‌یابد. هایپرکلسیوری به‌عنوان نسبت کلسیم به کراتینین ادرار بیش از 0.2 تعریف می‌شود. این وضعیت شایع‌ترین عامل خطر متابولیک شناخته‌شده برای نفرولیتیازیس کلسیمی است که ممکن است منجر به علائم ادراری مختلفی شود، از جمله علائم غیراختصاصی مانند درد شکم، اریتروسیتوری، هماچوری، دیسوری و انورزیس. آنالیز ادرار 24 ساعته بهترین روش برای تشخیص هایپرکلسیوری است. شیوع هایپرکلسیوری در کودکان تا 35% در ایالات متحده و 3% تا 10% در سطح جهانی گزارش شده است. همچنین، این وضعیت شایع‌ترین علت هماچوری میکروسکوپی پایدار است.
هماچوری میکروسکوپی معمولاً به معنای هماچوری است که تنها با میکروسکوپ یا دیپ‌استیک ادرار قابل تشخیص است. این وضعیت به‌عنوان وجود بیش از پنج اریتروسیت در هر میدان پرقدرت (HPF) در ارزیابی میکروسکوپی نمونه‌های ادراری تعریف می‌شود، اگرچه برخی منابع آن را به‌عنوان بیش از سه اریتروسیت در HPF تعریف کرده‌اند. هایپرکلسیوری عمدتاً خوش‌خیم است، اما برخی از عوارض آن به شرح زیر است:
هایپرکلسیوری تراکم مواد معدنی استخوان را کاهش می‌دهد، و از آنجا که تشکیل اوج توده استخوانی از دوران کودکی آغاز می‌شود، هر گونه اختلال در این فرآیند می‌تواند منجر به کاهش تراکم استخوان شود.
هایپرکلسیوری خطر عفونت‌های دستگاه ادراری را از طریق ایجاد هماچوری میکروسکوپی، افزایش دفع سدیم و آسیب به یوروپیتلیوم افزایش می‌دهد. همچنین، ارتباطی بین هایپرکلسیوری ایدیوپاتیک و هماچوری پایدار نشان داده شده است.
به همین منظور عزت محمد خواجه و همکاران مطالعه‌ای با هدف تعیین شیوع هایپرکلسیوری و بررسی ارتباط آن با عوامل مختلف در کودکان 2 تا 16 سال مبتلا به هماچوری میکروسکوپی بدون علامت در سال 2020 در بیمارستان مرکز طبی کودکان انجام دادند. این مطالعه مقطعی گذشته‌نگر بر روی جمعیتی از کودکان 2 تا 16 ساله مبتلا به هماچوری میکروسکوپی بدون علامت که در سال 2020 به کلینیک مرکز طبی کودکان مراجعه کردند، انجام شد. داده‌هایی مانند سن، جنسیت، سطح کراتینین سرم و پروتئینوری از پرونده‌های پزشکی بیماران استخراج و ارتباط آن‌ها با هایپرکلسیوری با استفاده از تحلیل رگرسیون لجستیک بررسی شد.
بر اساس معیارهای ورود، 166 کودک مبتلا به هماچوری میکروسکوپی بدون علامت (72 پسر و 94 دختر) در این مطالعه وارد شدند. شیوع هایپرکلسیوری (نسبت کلسیم به کراتینین ادرار بیشتر از 0.2) در این بیماران 25% با فاصله اطمینان 18% تا 32% تخمین زده شد. به ترتیب شیوع، شایع‌ترین شرایط همراه با هماچوری میکروسکوپی شامل سنگ کلیه، عفونت‌های دستگاه ادراری و پروتئینوری بودند. میانگین سنی بیماران مبتلا به هایپرکلسیوری به طور متوسط 2 سال کمتر بود. هر سال افزایش سن و هر 5 سال افزایش سن بین 2 تا 16 سال، شانس هایپرکلسیوری را در این گروه از بیماران به ترتیب 12% و 45% کاهش می‌داد.
نتایج این مطالعه که در مجله Clinical Case Reports در سال 2024 به چاپ رسید نشان داد که کودکانی با سابقه مثبت سنگ کلیه حدود 2.2 برابر بیشتر احتمال ابتلا به هایپرکلسیوری داشتند که این میزان به‌عنوان یک اندازه اثر متوسط در نظر گرفته می‌شود. همچنین این نتایج نشان داد که هایپرکلسیوری در کودکان مبتلا به هماچوری به طور معناداری با سن کمتر و سابقه مثبت سنگ کلیه مرتبط است.
ارسال نظر