فشار خون بالا یکی از شایع‌ترین مشکلات سلامتی در ایران است و طبق آمار سال ۲۰۲۱، حدود ۳۲ درصد بزرگسالان ایرانی به آن مبتلا هستند. اما وقتی چاقی به میان می‌آید، داستان پیچیده‌تر می‌شود. این تحقیق روی بیش از ۸۶۹۰ نفر ایرانی بالای ۱۸ سال انجام شده و نتایجش حاکی از آن است که حدود ۷۰ درصد افراد مبتلا به فشار خون بالا، کنترل مناسبی روی آن ندارند – و چاقی نقش بزرگی در این عدم کنترل بازی می‌کند. مثلا، در میان افراد چاق عمومی (بر اساس شاخص توده بدنی - BMI)، ۶۹.۸ درصد فشار خون‌شان کنترل نشده است. همین‌طور برای چاقی شکمی (که با اندازه دور کمر، نسبت کمر به باسن یا نسبت کمر به قد سنجیده می‌شود)، آمار مشابهی وجود دارد: حدود ۷۰ تا ۷۱ درصد موارد کنترل نشده‌اند.

چرا این ارتباط مهم است؟

چاقی نه تنها فشار خون را بالا می‌برد، بلکه کنترل آن را هم سخت‌تر می‌کند. دلایل علمی‌اش شامل اختلال در هورمون‌ها، التهاب بدن و فشار بیشتر روی رگ‌ها می‌شود. جالب اینکه، این مطالعه نشان داد مردان بیشتر از زنان در معرض عدم کنترل هستند و افراد با سابقه دیابت یا چربی خون بالا، گاهی بهتر کنترل می‌شوند – شاید به خاطر داروها یا پیگیری‌های منظم‌تر. اما خبر خوب این است که این مشکل قابل پیشگیری است. اگر وزن‌تان بالاست، حتی کاهش کوچک وزن می‌تواند فشار خون را بهتر کنترل کند.

از کجا شروع کنید؟ 

BMI خود را محاسبه کنید (وزن تقسیم بر قد به توان دو) و دور کمرتان را چک کنید (برای مردان بالای ۱۰۲ سانتی‌متر و زنان بالای ۸۸ سانتی‌متر، زنگ خطر است). سپس، سبک زندگی‌تان را تغییر دهید: حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش هفتگی (مثل پیاده‌روی سریع)، رژیم غذایی سالم با میوه و سبزیجات بیشتر و نمک کمتر، و ترک سیگار. اگر فشار خون بالا دارید، با پزشک مشورت کنید تا داروهای مناسب بگیرید. این تغییرات نه تنها وزن را کم می‌کند، بلکه ریسک سکته و بیماری‌های قلبی را هم کاهش می‌دهد. یادتان باشد، کنترل فشار خون با سبک زندگی سالم، کلید سلامتی است.