توسعه و اثربخشی یک برنامه آموزشی موبایلی با استفاده از مدل تغییر یکپارچه برای پیشگیری از عوامل خطر بیماری‌های قلبی‌عروقی آترواسکلروتیک

در سال‌های اخیر، تلاش‌های قابل توجهی برای کنترل بهینه عوامل خطر قلبی‌عروقی با هدف پیشگیری از بیماری‌های قلبی‌عروقی انجام شده است. ارزیابی خطر ASCVD اغلب در عمل بالینی روزانه برای تعیین خطر 10 ساله بیمار در ابتلا به CVD یا سکته مغزی به‌کار می‌رود. کاهش نمرات خطر ASCVD بیماران به یک هدف مداخله‌ای رایج تبدیل شده است. عواملی که به کاهش خطر ASCVD و بهبود کلی سلامت کمک می‌کنند شامل اتخاذ سبک زندگی سالم، پیروی از یک رژیم غذایی مناسب برای قلب، فعالیت بدنی منظم، ترک مصرف دخانیات و حفظ وزن ایده‌آل هستند.

اگرچه این اصلاحات سبک زندگی برای پیشگیری از پیشرفت بیماری‌های آترواسکلروتیک ضروری هستند، اما اغلب به‌طور مؤثری اجرا نمی‌شوند و به ندرت منجر به تغییرات رفتاری طولانی‌مدت می‌شوند. عوامل بالقوه‌ای که به افزایش شیوع CVD کمک می‌کنند شامل آموزش ناکافی بیماران، دانش محدود در زمینه سلامت و عدم یکپارچگی در اقدامات غربالگری هستند. برای پیشگیری مؤثر از CVD در مراحل اولیه، ضروری است که در سطح جامعه غربالگری ASCVD انجام شود و توصیه‌هایی بر اساس دستورالعمل‌های کنونی برای مداخلات آموزشی و سبک زندگی ارائه شود تا سلامت قلبی‌عروقی، به‌ویژه در افراد با ریسک بالا، ارتقا یابد.

با توجه به اهمیت دانش سلامت و نیاز به رویکردهای نوآورانه، استفاده از فناوری‌های مدرن مانند سلامت موبایلی (mHealth) می‌تواند نقش حیاتی در پیشگیری از ASCVD و مدیریت عوامل خطر مرتبط با آن ایفا کند. برای پاسخ به این موضوع، افسانه آیین و همکاران یک مداخله آموزشی مبتنی بر mHealth طراحی کرده‌اند که الگوی یکپارچه‌ای را برای کاهش عوامل خطر ASCVD دنبال می‌کند. این مداخله شامل اطلاعات تصویری شخصی‌سازی‌شده، مطابق با دستورالعمل‌های پیشگیری انجمن قلب اروپا (ESC) و انجمن قلب آمریکا  (AHA)، و همچنین وظایف روتین درون‌برنامه‌ای است که مشارکت فعال کاربران را تشویق می‌کند.

تحقیقات نشان داده‌اند که تغییرات رفتاری پایدار نیازمند مشارکت فعال افراد است که به افزایش خودکارآمدی منجر می‌شود. هدف اصلی این مطالعه ارزیابی توسعه و اثربخشی یک برنامه آموزشی موبایلی در ارتقای سبک زندگی سالم در بیماران با نمرات خطر ASCVD متوسط تا بالا و افراد 20 تا 69 سال بود.

طبق مدل تغییر یکپارچه، این عوامل شامل آگاهی فرد از خطرات مرتبط با رفتارهای خاص، خودآگاهی او در مورد انجام این رفتارها، و باور به اثربخشی مداخله پیشنهادی در کاهش این خطرات سلامت است. با توجه به اهمیت آگاهی در انگیزه‌بخشی به افراد برای پذیرش رفتارهای سالم‌تر، برنامه mHealth این مفهوم را در طراحی خود ادغام کرده است. هنگامی که افراد از خطرات سلامت مرتبط با رفتارهای خاص آگاه می‌شوند، انگیزه آن‌ها برای تغییر افزایش می‌یابد و آن‌ها را به سمت بهبود سلامت خود سوق می‌دهد.

این انگیزه برای انتقال افراد از مرحله تفکر به مرحله عمل، جایی که آن‌ها به‌طور فعال تغییرات رفتاری را اجرا می‌کنند، ضروری است. برنامه mHealth این عوامل را در نظر گرفته و بر روی عوامل خطر ASCVD و نقش آگاهی در ایجاد تغییرات سبک زندگی طولانی‌مدت تأکید دارد.

این مطالعه یک کارآزمایی بالینی تصادفی، موازی و تک‌کور خواهد بود که از طراحی بلوک تصادفی استفاده می‌کند و شامل 430 شرکت‌کننده است. شرکت‌کنندگان به دو گروه تقسیم می‌شوند: گروه کنترل که مراقبت بالینی استاندارد دریافت می‌کند و گروه مداخله که علاوه بر مراقبت بالینی استاندارد، آموزش مبتنی بر اپلیکیشن را نیز دریافت خواهد کرد و طول مدت این مطالعه تقریباً طی 6 ماه خواهد بود.