تصویربرداری تشدید مغناطیسی قلب در تترالوژی فالوت ترمیم‌شده

عوارض پس از جراحی شامل اضافه‌بار مزمن حجمی، انسداد مسیر خروجی بطن راست، تداوم نارسایی و تنگی دریچه ریوی، گشادشدگی بطن راست و نارسایی دریچه تریکوسپید می‌شود. یک مطالعه پیگیری طولانی‌مدت گذشته، اتساع ریشه آئورت، اختلال عملکرد بطن چپ و آریتمی‌ها را نیز شناسایی کرده است.

تحلیل حرکت دیواره میوکارد نقش اساسی در تعیین فعالیت انقباضی بطنی دارد. استرین میوکارد به‌عنوان نسبت تغییر طول از حالت استراحت تا حالت انقباض عضله قلبی تعریف می‌شود. در مقایسه با کسر جهشی، اندازه‌گیری استرین طولی، استرین محیطی، یا استرین شعاعی امکان بررسی جامع‌تر و دقیق‌تر از اجزای فضایی انقباض‌پذیری را فراهم می‌کند. کمی‌سازی تغییر شکل میوکارد بینش بیشتری نسبت به عملکرد قلب در طیف وسیعی از بیماری‌های قلبی تحت بالینی ارائه داده است.

تعیین زمان مناسب برای تعویض دریچه ریوی برای جلوگیری از اختلال عملکرد بطن راست و چپ اهمیت زیادی دارد. ارزیابی عملکرد و شکل بطن راست چالش‌برانگیز است، به‌طوری که تاکنون تعاملات دهلیزی‌بطنی، بطنی‌دهلیزی و بین‌بطنی برای پیش‌بینی اختلال عملکرد بطن راست پیشنهاد شده‌اند. با این حال، مکانیسم و عوامل پیش‌بینی‌کننده بازسازی بطن راست پس از ترمیم تترالوژی فالوت همچنان به‌خوبی شناخته نشده‌اند. کاهش مقادیر استرین طولی و استرین محیطی در هر دو بطن چپ و راست در بیماران مبتلا به تترالوژی فالوت ترمیم‌شده با رویدادهای نامطلوب همراه بوده است.

در بیماران مبتلا به فشار خون ریوی، نسبت حجم ضربه‌ای به حجم انتهای سیستولی به‌عنوان شاخص حساس‌تری نسبت به کسر جهشی بطن برای تشخیص تغییرات عملکردی در مراحل اولیه بیماری گزارش شده است. این نسبت همچنین به‌عنوان یک شاخص پیش‌آگهی شناخته شده است.

گلناز هوشمند و همکاران در این مطالعه، با استفاده از شاخص‌های تصویربرداری تشدید مغناطیسی قلب، به بررسی ارتباط این شاخص‌ها با پیامدهای میان‌مدت بیماران مبتلا به تترالوژی فالوت ترمیم‌شده پرداختند. همچنین، هدف این مطالعه ارزیابی تغییرات پارامترهای پیگیری و مقایسه تفاوت‌های بین بیماران تحت تعویض دریچه ریوی و بیمارانی که این جراحی را انجام نداده‌اند، بود.

این مطالعه شامل تمامی بیمارانی با سابقه ترمیم کامل تترالوژی فالوت بود که حداقل دو تصویر‌برداری تشدید مغناطیسی قلبی (CMR) با فاصله زمانی حداقل سه ماه در مرکز قلب تهران بین سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۷ داشتند.

۵۶ بیمار با میانگین سنی ۱۵.۲۳ سال در زمان ترمیم کامل تترالوژی فالوت و نسبت جنسیتی برابر مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج این مطالعه که در مجله PLOS One در سال 2024 به چاپ رسید نشان داد که در ارتباط با رویدادهای نامطلوب، تعویض دریچه ریوی در ۱۸ بیمار (٪۳۲) انجام شد. اختلال عملکرد بطن راست در ۴۳ بیمار (٪۷۶.۸) و اختلال عملکرد بطن چپ در ۱۸ بیمار (٪۳۲.۱) مشاهده شد. هیچ موردی از مرگ در این مطالعه گزارش نشد. فیبروز مسیر خروجی بطن راست در ۴۷ بیمار (٪۹۲.۲) وجود داشت. حجم ضربه‌ای هر دو بطن در طول دوره پیگیری افزایش یافت، اما شاخص‌های حجم انتهای دیاستولی، شاخص‌های حجم انتهای سیستولی، کسر جهشی، پارامترهای استرین و کوپلینگ بطنی‌عروقی تغییر معنی‌داری نداشتند. بیمارانی که به تعویض دریچه ریوی نیاز داشتند، شاخص حجم انتهای سیستولی به‌طور قابل‌توجهی بالاتری در هر دو بطن داشتند و کسر جهشی بطن راست و نسبت کوپلینگ سمت راست در آن‌ها پایین‌تر بود.

کسر جهشی در بطن چپ با استرین محیطی همبستگی داشت، در حالی که در بطن راست، این همبستگی با استرین طولی و نسبت کوپلینگ سمت راست  مشاهده شد.