یک تحلیل کتاب‌سنجی از آغاز تا 2023
آگونیست‌های پپتید شبه گلوکاگون-1 در بیماری‌های قلبی-عروقی
در چشم‌انداز درمان‌های اختلالات متابولیک، آگونیست‌های پپتید شبه گلوکاگون-1 (GLP-1) به‌عنوان یک دسته مهم از عوامل درمانی ظاهر شده‌اند که رویکردی چندوجهی برای مدیریت شرایطی مانند دیابت نوع 2 (T2DM) و چاقی ارائه می‌دهند. این عوامل عملکرد هورمون درونی GLP-1 را تقلید می‌کنند و ترشح انسولین وابسته به گلوکز را تقویت کرده، ترشح گلوکاگون را سرکوب و تخلیه معده را کند می‌کنند. فراتر از مزایای قندی آن‌ها، آگونیست‌های GLP-1 به دلیل تأثیرات محافظتی بالقوه بر سیستم قلبی-عروقی و نقششان در مدیریت بیماری‌های کبدی مانند بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) و استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH) توجه زیادی به خود جلب کرده‌اند.
بیماری‌های قلبی-عروقی (CVDs) همچنان به‌عنوان علت اصلی مرگ‌ومیر در سراسر جهان مطرح هستند و یک چالش مهم بهداشتی محسوب می‌شوند. ارتباط پیچیده بین اختلالات متابولیک و سلامت قلبی-عروقی به‌خوبی شناخته شده است و شرایطی مانند دیابت نوع 2 و چاقی به‌طور قابل توجهی خطر ابتلا به CVD را افزایش می‌دهند. در این زمینه، درمان‌هایی که به اختلالات متابولیکی می‌پردازند و در عین حال اثرات محافظتی قلبی دارند، از اهمیت زیادی برخوردارند. مطالعات و آزمایش‌های بالینی اخیر پتانسیل آگونیست‌های GLP-1 را در کاهش عوامل خطر قلبی‌عروقی برجسته کرده‌اند و این موضوع به یکی از زمینه‌های مورد علاقه محققان و پزشکان تبدیل شده است.
روند رو به رشد استفاده از آگونیست‌های GLP-1 در مدیریت بیماری‌های قلبی-عروقی بازتابی از یک تغییر گسترده‌تر به سمت راهبردهای درمانی یکپارچه است که طیف گسترده‌ای از مزایای متابولیک و قلبی-عروقی را در بر می‌گیرد. این روند نیاز به ارزیابی جامع اثربخشی، ایمنی و مکانیسم‌های عمل این عوامل، به‌ویژه در جمعیت‌هایی با بیماری‌های همزمان پیچیده مانند بیماری‌های کبدی را برجسته می‌کند.
مطالعات کتاب‌سنجی ابزاری قدرتمند در این فرآیند ارزیابی هستند و بینش‌هایی در مورد ساختار، پویایی و تکامل تحقیقات علمی ارائه می‌دهند. با تحلیل سیستماتیک الگوهای انتشار، شبکه‌های ارجاعی و تکامل موضوعی در ادبیات علمی، تحلیل‌های کتاب‌سنجی می‌توانند تأثیر، روندها و خلأهای موجود در بدنه دانش کنونی را کشف کنند. این رویکرد روش‌شناختی امکان ارزیابی کمی فعالیت و تأثیر تحقیقات را فراهم می‌کند و به درک عمیق‌تر از چشم‌انداز علمی پیرامون حوزه‌های پژوهشی خاص کمک می‌کند.
به همین منظور آبیناش ماهاپاترو و همکاران مطالعه ای با هدف انجام یک تحلیل کتاب‌سنجی جامع از ادبیات مربوط به آگونیست‌های GLP-1 و با تمرکز خاص بر کاربرد آن‌ها در مدیریت بیماری‌های قلبی-عروقی انجام دادند. با ترسیم مسیر تحقیقاتی، شناسایی مشارکت‌کنندگان کلیدی و ارزیابی روندهای موضوعی و روش‌شناختی در این حوزه، این مطالعه به دنبال روشن کردن وضعیت فعلی دانش و شناسایی زمینه‌هایی است که نیاز به تحقیقات بیشتر دارند.
در این بررسی انتشارات مربوط به آگونیست‌های GLP-1 در بیماری‌های قلبی-عروقی از Web of Science جمع‌آوری شدند و بصری‌سازی داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای Excel 2019، CiteSpace و VOS viewer ایجاد شد.
با استفاده از روش‌های کتاب‌سنجی و بصری‌سازی، نقاط مهم تحقیقاتی و روندهای مربوط به آگونیست‌های GLP-1 در بیماری‌های قلبی-عروقی شناسایی شد. همچنین، علاقه‌مندی رو به رشدی در زمینه تحقیق در مورد آگونیست‌های GLP-1 در پزشکی قلبی-عروقی از سال 2016 به بعد با افزایش قابل توجهی در تعداد انتشارات همراه بوده است. این تحلیل نشان داد که ایالات متحده و چین پیشتازان اصلی این حوزه هستند و بیش از 50٪ از کل انتشارات را به خود اختصاص داده‌اند. دانشگاه کپنهاگ و دانشگاه تورنتو به‌عنوان مؤسسات برجسته در این زمینه شناخته شدند. تحلیل هم‌استنادی نقش تأثیرگذار آزمایش‌های بالینی مهمی مانندLEADER ، ELIXA و EXSCEL را برجسته کرد. تحلیل روند کلمات کلیدی، ظهور آگونیست‌های جدید GLP-1 مانند تیرزپاتاید و سمگلوتاید و همچنین تمرکز رو به رشد بر موضوعاتی مانند "چاقی سالم" و بیماری مزمن کلیه را شناسایی کرد. نتایج این مطالعه که مجله ی Annals of Medicine & Surgery در سال 2024 به چاپ رسید نشان می‌دهد که چشم‌انداز تحقیقاتی در حال تحول است و بر گسترش کاربردهای درمانی آگونیست‌های GLP-1 فراتر از کنترل قند خون تمرکز دارد. به طور کلی، این تحلیل کتاب‌سنجی بینش‌های ارزشمندی را در مورد وضعیت فعلی و جهت‌گیری‌های آینده تحقیقات پیرامون آگونیست‌های GLP-1 و تأثیر آن‌ها بر سلامت قلبی-عروقی ارائه داد که می‌تواند راهنمای تحقیقات آینده و بهبود شیوه‌های بالینی باشد.
ارسال نظر