عوامل پیش بیمارستانی مؤثر در تأخیر مدیریت به موقع انفارکتوس میوکارد ST-Elevation
علل اصلی مرگ و میر در ایران بیماری های قلبی عروقی (CVD) (17.8 درصد)، تصادف با وسایل نقلیه موتوری (MVC) (11.4 درصد) و سرطان ها (6.4 درصد) می باشد. بیماری عروق کرونر (CAD) علت اصلی مرگ و میرهای قلبی عروقی است، در حالی که مرگ و میر مرتبط با MVC عمدتاً به دلیل ضربه به سر و خونریزی مغزی است. اگرچه کشنده ترین بدخیمی ها مانند سرطان های ریه، پروستات و دستگاه گوارش به کندی پیشرفت می کنند، دو علت اصلی مرگ و میر دیگر - CVD و MVC - می توانند به طور ناگهانی و بدون رویدادهای قبلی رخ دهند. این امر اهمیت حیاتی مراقبت های پیش بیمارستانی و ارائه سریع خدمات فوریت های پزشکی را برجسته می کند.
یکی از عوامل کلیدی مؤثر بر نتایج در این شرایط، فاصله زمانی بین رویداد و شروع درمان است، به ویژه در مرگ‌های مرتبط با CAD. با توجه به افزایش نرخ مرگ و میر ناشی از CVD در ایران، شناسایی و رسیدگی به علل تاخیر در شروع درمان برای CVD و CAD منجر به کاهش مرگ و میر و بهبود عملکرد سیستم بهداشت عمومی می شود. این امر همچنین منجر به کاهش بودجه اختصاص داده شده برای مراقبت از بیماران مبتلا به عوارض مزمن CVD می گردد.
بیماری ایسکمیک قلب (IHD) علت اصلی مرگ و میر در بسیاری از نقاط جهان است که تأثیر بیشتری بر جمعیت های خاص مانند افراد مبتلا به دیابت دارد. شدت این وضعیت بسیار متفاوت است، از آترواسکلروز نسبی بدون علامت تا ترومبوز بزرگ کرونری کشنده. عملکرد میوکارد به تعادل بین عرضه اکسیژن به قلب و نیاز عضله قلب بستگی دارد. هنگامی که اکسیژن رسانی به خطر بیفتد، منجر به ایسکمی می شود. شدیدترین و کشنده ترین شکل این عدم تعادل، انفارکتوس میوکارد (STEMI) است که در نتیجه کاهش کامل یا قابل توجه اکسیژن رسانی به میوکارد ایجاد می شود و باعث ایسکمی حاد می گردد. خونرسانی مجدد سریع از طریق مداخله اولیه عروق کرونر از راه پوست (PPCI) اقدام اصلی درمان حاد STEMI است. این مداخله خطر انفارکتوس، نارسایی مزمن قلبی و مرگ و میر را کاهش می دهد.
عوامل پیش بیمارستانی عوامل مهمی در تأخیر مدیریت بیماران مبتلا به انفارکتوس میوکارد با افزایشST هستند که به طور بالقوه منجر به افزایش مرگ و میر و عوارض می شوند که شناسایی و رفع این موانع می تواند به طور قابل توجهی مرگ و میر و عوارض این بیماران را کاهش دهد.
به منظور بررسی این موارد مهرداد گوشوار و همکاران مطالعه ای با هدف بررسی عوامل پیش بیمارستانی مرتبط با تاخیر در PPCI در بیماران مبتلا به STEMI انجام دادند.
در این مطالعه آینده‌نگر، 394 بیمار STEMI تحت درمان با PPCI مورد ارزیابی قرار گرفتند و فاصله بین شروع علائم و شروع عمل اندازه‌گیری و ثبت شد. بیماران بر اساس این فاصله به دو گروه مناسب و تاخیری (<90 دقیقه در مقابل 90 دقیقه ≥) دسته بندی شدند. پیش‌بینی‌کننده‌های بالقوه تاخیر شناسایی و ارزیابی شدند.
394 بیمار STEMI مورد بررسی به 192 بیمار با PPCI تاخیری و 202 بیمار با PPCI به موقع تقسیم شدند. تجزیه و تحلیل چند متغیره نشان داد که جنسیت مونث، نداشتن سابقه قبلی بیماری قلبی عروقی (CVD)، نداشتن سابقه خانوادگی بیماری قلبی، سطح تحصیلات پایین تر از دانشگاه، شروع علائم بین ساعت 18:00 تا 06:00 و حمل و نقل با آمبولانس در مقابل وسیله نقلیه شخصی به طور قابل توجهی با خطر بالاتر PCI با تاخیر همراه بود. برعکس، وضعیت اجتماعی-اقتصادی بالاتر و داشتن یک مراقب در خانه به طور قابل توجهی با خطر کمتر تاخیر PPCI مرتبط بودند.
نتایج این مطالعه که در مجله ی Jundishapur Journal of Health Sciences در سال 2024 به چاپ رسید نشان داد که کاهش عواملی که به تاخیر در PPCI کمک می کند می تواند منجر به بهبود نتایج سلامت عمومی و فرصت های بهداشتی بیشتر برای جمعیت شود. تأخیر در بیماران STEMI به طور قابل توجهی با زندگی در مناطق روستایی، سطح تحصیلات پایین و جنسیت مونث مرتبط بود. در مقابل، استفاده از وسایل نقلیه شخصی برای حمل و نقل، حضور مراقب و وضعیت اجتماعی-اقتصادی بالاتر ممکن است خطر تاخیر PPCI را کاهش دهد.
ارسال نظر