سطح ویتامین D و پروفایل لیپید در بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یک بیماری پیچیده است که 6 تا 26 درصد از زنان در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار می دهد. این وضعیت با علائم بالینی مختلفی مانند سیکل های قاعدگی نامنظم، ناباروری و سطوح بالای هورمون های آندروژن مشخص می شود. علاوه بر این، PCOS همچنین ممکن است باعث اختلالات متابولیک، از جمله چاقی، فشار خون بالا، دیس لیپیدمی و هیپرانسولینمی شود.
دیس لیپیدمی، یک ناهنجاری متابولیک شایع در این بیماران، دارای نرخ شیوع 70 درصد است و با کاهش سطوح لیپوپروتئین-کلسترول با چگالی بالا (HDL-c) و آپولیپوپروتئین A-I (apo A-I) و همچنین سطوح بالای تری گلیسیرید (TG)، ApoB، کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL-c) و کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم (VLDL-c) همراه است. کمبود ویتامین D در افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک شایع تر است و می تواند اختلالات متابولیک و غدد درون ریز را بدتر کند و به طور بالقوه خطر دیس لیپیدمی را افزایش دهد. ارتباط بین غلظت ویتامین D و پروفایل لیپیدی در چندین مطالعه مورد بررسی قرار گرفته است، اما یافته ها در جمعیت های مختلف متناقض بوده است. در حالی که برخی مطالعات ارتباط قوی بین کمبود ویتامین D و افزایش سطح لیپید و همچنین افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی را نشان داده اند، نیاز به تحقیقات بیشتر برای تایید این ادعاها وجود دارد. با توجه به اهمیت مدیریت سطوح لیپید برای پیشگیری از بیماری قلبی عروقی در زنان مبتلا به PCOS، غربالگری و استراتژی های مداخله بسیار مهم است. به همین منظور اشرف معینی و همکاران مطالعه ای با هدف بررسی سطح ویتامین D و ارتباط آن با پروفایل لیپیدی در زنان ایرانی مبتلا به PCOS انجام دادند.
این مطالعه مقطعی در کلینیک PCOS و ناباروری بیمارستان زنان آرش تهران انجام شد. اطلاعات این مطالعه شامل سوابق پزشکی بیماران سندرم تخمدان پلی کیستیک بود که از مارس 2021 تا دسامبر 2023 به کلینیک مراجعه کرده بودند. همه بیماران تحت آزمایش خون قرار گرفتند که شامل ارزیابی سطح قند خون ناشتا، پروفایل لیپیدی و ویتامین D بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل های آماری شامل آزمون کای دو و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد.
در مجموع 1004 زن مبتلا به PCOS در این مطالعه وارد شدند. محدوده سنی شرکت کنندگان 14 تا 46 سال بود. اکثر شرکت کنندگان دارای شاخص توده بدنی (BMI) در محدوده طبیعی (555=n، 55.3٪) بودند. میانگین سطح ویتامین D در بین شرکت کنندگان 26.00 بود. ارتباط بین سطوح ویتامین D و پارامترهای پروفایل لیپیدی مورد ارزیابی قرار گرفت، و هیچ ارتباط معنی‌داری بین سطوح ویتامین D و LDL ، HDL و TG مشاهده نشد.
نتایج این مطالعه که در مجله ی BMC Women's Health در سال 2024 به چاپ رسید نشان داد که ارتباط معنی داری بین کمبود ویتامین D سرم و افزایش سطح TG یا LDL یا کاهش سطح HDL در بیماران PCOS وجود ندارد. با این وجود، مطالعات آینده‌نگر بیشتری برای تعیین اینکه آیا یک رابطه علی بین کمبود ویتامین D و تغییرات پروفایل لیپیدی، به‌ویژه در بین بیماران PCOS وجود دارد، مورد نیاز است.
ارسال نظر